Doen en Laten is ontstaan vanuit De Achterkant.

De Achterkant is een Utrechts samenwerkingsverband van cliëntenraden en belangenbehartiging uit de verslavingszorg, maatschappelijke opvang, psychiatrie  en jeugdzorg. Lid hiervan zijn onder andere Jellinek (v/m Centrum Maliebaan/Victas), de Tussenvoorziening, Lister (v/m SBWU), het Leger des Heils, U2bheard, en Stichting Goud.

In 2008 werd deze samenwerking begonnen op locatie Wittevrouwensingel van de Centrale Cliëntenraad Centrum Maliebaan (nu Jellinek verslavingszorg).

Een jaar later opende de wethouder onze nieuwe locatie op de Voorstraat. We zagen dat veel cliënten die uitstroomden binnen korte tijd weer terug kwamen aan de poorten van de maatschappelijke opvang, de klinieken van verslavingszorg, of de inrichtingen van de psychiatrie.

Dat moest anders !

Eind 2009 – begin 2010 werd een plan gemaakt voor een sociaal steunsysteem in de Utrechtse wijken, om terugval in verslaving, dakloosheid en psychiatrie te voorkomen en een herstelgerichte methodiek voor (nieuwe) bewoners en hun wijken te ontwikkelen. Subsidie werd aangevraagd bij de Gemeente Utrecht (die het leeuwendeel voor haar rekening neemt), het fonds NutsOhra en het participatiefonds OGGZ. Doen & Laten was geboren!

Begin ging 2012 de eerste groep ervaringscoaches na een opleiding aan de slag in drie Utrechtse wijken: Kanaleneiland, Overvecht en Zuilen/Ondiep in samenwerking met de Participatieformule.

In de Panoramix historie kun je lezen hoe dat in het begin eraan toe ging.

In 2015 werd de Stichting Herstelwerk opgericht. Hieronder valt Doen & Laten maar ook bijvoorbeeld de Achterkant. De Stichting levert  het bestuur dat regelmatig afstemt met de medewerkers op de locaties en de projectbegeleiders.

In 2016 werd de locatie Monnetlaan (Kanaleneiland-Noord) verlaten, waar we enkele jaren samen met El Amal samenwoonden/werkten, en werd een huiskamer/inloop gestart op de Marco Pololaan (Kanaleneiland-Zuid) in samenwerking met het Leger des Heils. In Overvecht verhuisden we in 2017 van de Burezina-locatie aan de Jeanne d’Arc dreef (Overvecht-Zuid) naar de Ghanadreef  (Overvecht-Noord) in samenwerking met Abrona en de Tussenvoorziening. Doen & Laten kreeg een andere dynamiek, de uitgangspunten bleven hetzelfde. In Zuilen waren we actief op locatie Maliegilde (Demkaweg) tot halverwege 2017, oa. met de “vrouwenklusgroep”. Later verhuisden we naar de Sint Ludgerusstraat in samenwerking met Me’kaar (nu DOCK) en het buurtteam tot 2019. In Ondiep was een gedeelde huiskamer met El Amal op het Zwanenvechtplein tot 2015.

Tot eind 2016/voorjaar 2017 werden door de toenmalige projectbegeleiders aan (aankomend) vrijwilligers de WMEE cursus (Werken Met Eigen Ervaring) gegeven in Overvecht.

In de zomer van 2017 ontwikkelden Phil Boudewijn en Floris Bary de cursus ECH (ervaring, Contact, Herstel) speciaal voor Doen & Laten. Deze wordt vanaf september 2017 gegeven op de locatie Stadsbrug (Transwijk). Begin 2020 moest door de corona-crisis de 7-de editie halverwege afgebroken worden.

Deelnemers waarderen het dat ze bij Doen en Laten niet als cliënt worden gezien maar op basis van gelijkwaardigheid worden benaderd. Hun eigen inbreng is waardevol, hetgeen gevoel van eigenwaarde bevordert, en daarmee ook verder herstel. Ook vrijwilligers/medewerkers (coaches) varen wel bij dit project. Hun individuele kwaliteiten worden aangesproken en ontwikkeld. De vooruitgang die deelnemers zien bij de coaches spoort hen ook weer aan om verder te gaan op hun persoonlijke weg van herstel.

De werkwijze van Doen & Laten binnen Panoramix (Kanaleneiland)

Panoramix was een pilot voor de later te vormen buurtteams in de transformatie van het sociale domein Gemeente Utrecht.

Wat valt er te leren van de ideeën, het werken en het proces van het experiment van Panoramix?’(evaluatie augustus 2013).

Dee grootste dooddoener tijdens veranderingsprocessen is bekend: “O, maar dat doen wij al …!” Vooral als de nieuwe werkwijze simpel lijkt, het ‘gewone’ wordt benadrukt, wordt gezegd ‘dat ze dat al doen’.

De praktijk bleek weerbarstig… Het buitenwerking stellen van aangeleerde houdingen, ideeën, protocollen en bureaucratische handelingen (‘tja, moet nu eenmaal’), blijkt moeilijk.

Dat ondervonden ook de zg. “professionals” in het kernteam van Panoramix.

De opdracht aan het kernteam was duidelijk, maar de manier waarop deze uitgevoerd moest worden werd aan het team zelf overgelaten. Vanaf het begin bestond het kernteam uit een mix van ervaringscoaches van Doen&Laten,  zorgprofessionals, (woon- en persoonlijke) begeleiders van het Leger des Heils, de SBWU (Stichting Beschermd Wonen Utrecht – nu Lister), de Tussenvoorziening,  de Stadsbrug en het Steunpunt GGz.

Deze mix was een keuze. Peer-to-peer benadering werd als de beste manier gezien om met mensen in contact te komen en te verleiden mee te doen, actiever te worden, meer ‘zin’ in het leven te geven, en daardoor hopelijk ook minder afhankelijk te zijn van (professionele) ondersteuning door een herstelgerichte benadering.

De ervaringscoaches woonden in het begin niet elke vergadering bij, maar later kregen zij de leiding over de vergaderingen van het kernteam. De  ‘Pilot Herstel Kanaleneiland’ kreeg al snel de naam ‘Panoramix’. Men verwachtte dat dit de potentiële deelnemers meer zou aanspreken. Panoramix staat voor breed kijken met een gevarieerde mix van medewerkers van zorg- en welzijnsinstellingen en Doen & Laten ervaringswerkers voor een gevarieerde mix van Kanaleneilanders.

Voor informatie over de Pilot ‘Herstel’ Kanaleneiland cq Panoramix, zie: www.panoramixkanaleneiland.nl,

De  Opdracht:

“Zorg er voor  dat de   ruim   200   Kanaleneiland-bewoners  die  een  achtergrond hebben van verslaving, ernstige  psychische  problemen  en/of dakloosheid meer betrokken  raken  bij  elkaar  en bij het leven in de buurt, zodat ze  minder  afhankelijk  worden van professionele hulp en ondersteuning”.

Panoramix-historie